Nota Değiştirici İşaretleri (Diyez, Bemol ve Natural)

Piyanodaki Tuşlar

Piyano üzerindeki tuşların hangi notaya karşılık geldiğinin bilinmesi, değiştirici işaretleri anlamak açısından kolaylık sağlar. Öncelikle aşağıda listelenmiş yazıları okumak isteyebilirsiniz.

Yukarıda listelenmiş yazılarda, piyanoda bulunan beyaz tuşların, fa anahtarı ve sol anahtarı bulunan porte'lerdeki yerlerinden bahsedilmektedir.

Notaların Harf Karşılıkları

La notası A harfi ile
Si notası B harfi ile
Do notası C harfi ile
Re notası D harfi ile
Mi notası E harfi ile
Fa notası F harfi ile
Sol notası G harfi ile ifade edilir.

Bunların dışında;

- Piyanoda, 2 tuş arasındaki ses aralığı yarım sestir.

- Aşağıdaki resimde beyaz tuşlara baktığımızda, B-C tuşları ile E-F tuşları arasında siyah tuş olmadığını görürüz ve bu tuşların arasındaki ses aralığı yarım sestir.

- Diğer beyaz tuşlarda kalan notaların (C-D , D-E, F-G, G-A, A-B) arasında ise siyah tuşların bulunduğu görülür. Aralarında siyah tuş bulunan, beyaz tuşların ses aralığı ise tam (yarım + yarım) sestir.

- Aşağıdaki resimde siyah tuşların; 3 siyah tuş, 2 siyah tuş, 3 siyah tuş, 2 siyah tuş olarak sıralandığı görülür. 2 siyah tuş gurubundan, birinci siyah tuşun, solunda bulunan beyaz tuş, Do (C) notasıdır.

Piyano üzerinde değiştirici işaretler:

Değiştirici İşaretler

Değiştirici işaretler, notaların soluna koyulan ve notaların seslerini pes'leştiren veya tiz'leştiren simgelerdir. Batı müziğinde değiştirici işaretler diyez (♯), bemol (♭), çift diyez (x), çift bemol (♭♭) ve natural (♮) olarak sıralanır.

Diyez (♯)

Önüne geldiği notanın sesini yarım ses tiz'leştirir. Yukarıdaki resimde beyaz tuşta bulunan;
- La (A) notasına baktığımızda, yarım ses tiz'inde bulunan siyah tuşun la diyez (A♯) notası olduğu görülür.
- Si (B) notasına baktığımızda, yarım ses tiz'inde bulunan beyaz tuşun Si diyez (B♯) notası olduğu görülür.
- Do (C) notasına baktığımızda, yarım ses tiz'inde bulunan siyah tuşun Do diyez (C♯) notası olduğu görülür.
- Re (D) notasına baktığımızda, yarım ses tiz'inde bulunan siyah tuşun Re diyez (D♯) notası olduğu görülür.
- Mi (E) notasına baktığımızda, yarım ses tiz'inde bulunan beyaz tuşun Mi diyez (E♯) notası olduğu görülür. F, G, A, B, C notalarının aldığı diyez'leri incelemek isteyebilirsiniz.

Bemol (♭)

Önüne geldiği notanın sesini yarım ses pes'leştirir. Yukarıdaki resimde beyaz tuşta bulunan;
- Si (B) notasına baktığımızda, yarım ses pes'inde bulunan siyah tuşun Si bemol (B♭) notası olduğu görülür.
- Do (C) notasına baktığımızda, yarım ses pes'inde bulunan beyaz tuşun Do bemol (C♭) notası olduğu görülür.
- Re (D) notasına baktığımızda, yarım ses pes'inde bulunan siyah tuşun Re bemol (D♭) notası olduğu görülür.
- Mi (E) notasına baktığımızda, yarım ses pes'inde bulunan siyah tuşun Mi bemol (E♭) notası olduğu görülür.
- Fa (F) notasına baktığımızda, yarım ses pes'inde bulunan beyaz tuşun Fa bemol (F♭) notası olduğu görülür. G, A, B, C notalarının aldığı bemol'leri incelemek isteyebilirsiniz.

Diyez'ler ve bemol'ler incelendiğinde;

La diyez (A♯) ve Si bemol (B♭)
Si diyez (B♯) ve Do bemol (C♭)
Do diyez (C♯) ve Re bemol (D♭)
Re diyez (D♯) ve Mi bemol (E♭)
Mi diyez (E♯) ve Fa bemol (F♭) notalarının aynı tuşlarda bulunduğu görülür.

Aynı tuşlar; farklı tonlarda, farklı isimlerle karşımıza çıkabilir. Mi majör tondaki bir şarkıda tuşun ismi sol diyez iken, La bemol majör tondaki bir şarkıda aynı tuş la bemol olarak isimlendirilir. Do diyez majör tondaki bir şarkıda tuşun ismi mi diyez iken, Si bemol minör tondaki bir şarkıda aynı tuş fa olarak isimlendirilir.

Çift Diyez (X)

Önüne geldiği notanın sesini tam ses tiz'leştirir (yarım + yarım). Yukarıdaki resimde beyaz tuşta bulunan;
- La (A) notasına baktığımızda, tam ses tiz'inde bulunan beyaz tuşun la çift diyez (Ax) (Si (B) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Si (B) notasına baktığımızda, tam ses tiz'inde bulunan siyah tuşun si çift diyez (Bx) (Do diyez (C♯) veya Re bemol (D♭) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Do (C) notasına baktığımızda, tam ses tiz'inde bulunan beyaz tuşun do çift diyez (Cx) (Re (D) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Re (D) notasına baktığımızda, tam ses tiz'inde bulunan beyaz tuşun re çift diyez (Dx) (Mi (E) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Mi (E) notasına baktığımızda, tam ses tiz'inde bulunan siyah tuşun mi çift diyez (Ex) (Fa diyez (F♯) veya Sol bemol (G♭) tuşu) notası olduğu görülmelidir F, G, A, B, C notalarının aldığı çift diyez'leri incelemek isteyebilirsiniz.

Çift Bemol (♭♭)

Önüne geldiği notanın sesini tam ses pes'leştirir (yarım + yarım). Yukarıdaki resimde beyaz tuşta bulunan;
- Si (B) notasına baktığımızda, tam ses pes'inde bulunan beyaz tuşun si çift bemol (B♭♭) (La (A) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Do (C) notasına baktığımızda, tam ses pes'inde bulunan siyah tuşun do çift bemol (C♭♭) (La diyez (A♯) veya Si bemol (B♭) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Re (D) notasına baktığımızda, tam ses pes'inde bulunan beyaz tuşun re çift bemol (D♭♭) (Do (C) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Mi (E) notasına baktığımızda, tam ses pes'inde bulunan beyaz tuşun mi çift bemol (E♭♭) (Re (D) tuşu) notası olduğu görülmelidir.
- Fa (F) notasına baktığımızda, tam ses pes'inde bulunan siyah tuşun fa çift bemol (F♭♭) (Re diyez (D♯) veya Mi bemol (E♭) tuşu) notası olduğu görülmelidir. G, A, B, C notalarının aldığı çift bemol'leri incelemek isteyebilirsiniz.

Natural (♮)

Önüne geldiği notayı doğal (natural) haline döndürür. Natural sembolü aynı ölçü içerisinde değiştirici işaret almış bir notayı doğal haline getirebileceği gibi, donanımda değiştirici işaret almış bir notayı da doğal haline getirebilir. Diyez veya bemol almış bir notanın önünde bulunmaz. Örneğin aynı ölçü içerisinde Fa diyez (F♯) notasının, fa natural (F♮) olarak çalınması istiyorsa fa notasının önüne natural işareti konulur. Donanımda, Si bemol (B♭) değiştirici işareti almış fa majör veya re minör bir tonda, Si bemol (B♭) notasının, si natural (B♮) olarak çalınması istiyorsa si notasının önüne natural işareti konulur.

Aynı ölçü içinde, çift diyez ve çift bemol almış notalar için de aynı durum geçerlidir.

Diyez, bemol, çift diyez, çift bemol ve natural değiştirici işaretlerinin porte üzerinde gösterimi:

Yukarıdaki resimde;

a-) Diyez almış do notası
b-) Bemol almış do notası
c-) Çift diyez almış do notası
d-) Çift bemol almış do notası
e-) Aynı ölçü içinde diyez veya bemol almış do notasının natural hale getirilmesi gösterilmiştir.

Do (C) ve Re (D) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Do (C) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) Re (D) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Mi (E) ve Fa (F) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Mi (E) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) Fa (F) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Sol (G) ve La (A) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Sol (G) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) La (A) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Si (B) ve tiz Do (C) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Si (B) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) Tiz Do (C) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Tiz Re (D) ve tiz Mi (E) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Tiz Re (D) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) Tiz Mi (E) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Tiz Fa (F) ve tiz Sol (G) notalarının alabileceği değiştirici işaretler:

Yukarıdaki resimde;

a-) Tiz Fa (F) notasının alabileceği değiştirici işaretler
b-) Tiz Sol (G) notasının alabileceği değiştirici işaretler gösterilmiştir.

Kromatik çıkıcı dizi ile kromatik inici dizi:
Orjinal resim boyutu »

Kromatik dizi, arasında yarım ses bulunan notaların, ard arda çıkıcı veya inici olarak sıralanmasıdır. Yukarıdaki resimde;

a-) Çıkıcı kromatik dizi
b-) İnici kromatik dizi gösterilmiştir.

Diyez ve Bemol almış, Si (B) ve Do (C) ile Mi (E) ve Fa (F) notaları:

Piyano üzerinde, Si (B) ve Do (C) ile Mi (E) ve Fa (F) notalarının yan yana olduğunu ve ses aralıklarının yarım ses olduğunu biliyoruz. Bu tuşların farklı isimlendirilebileceğinden de bahsetmiştik. Yukarıdaki resimde;

a-) Aynı tuşta bulunan Si (B) ve Do bemol (C♭) notaları
b-) Aynı tuşta bulunan Si diyez (B♯) ve Do (C) notaları
c-) Aynı tuşta bulunan Mi (E) ve Fa bemol (F♭) notaları
d-) Aynı tuşta bulunan Mi diyez (E♯) ve Fa (F) notaları gösterilmiştir.

Piyanoda diyez ve bemol almış ve aynı tuşta bulunan nota örnekleri:

Piyano üzerinde aynı tuşun, farklı isimlerle karşımıza çıkabileceğinden bahsetmiştik. Yukarıdaki resimde;

a-) Aynı tuşta bulunan Do diyez (C♯) ve Re bemol (D♭) notaları
b-) Aynı tuşta bulunan Re diyez (D♯) ve Mi bemol (E♭) notaları
c-) Aynı tuşta bulunan Fa diyez (F♯) ve Sol bemol (G♭) notaları
d-) Aynı tuşta bulunan Sol diyez (G♯) ve La bemol (A♭) notaları
e-) Aynı tuşta bulunan La diyez (A♯) ve Si bemol (B♭) notaları gösterilmiştir.

Piyanoda çift diyez almış ve aynı tuşta bulunan nota örnekleri:

Yukarıdaki resimde;

a-) Aynı tuşta bulunan Do çift diyez (Cx) ve Re (D) notaları
b-) Aynı tuşta bulunan Re çift diyez (Dx) ve Mi (E) notaları
c-) Aynı tuşta bulunan Mi çift diyez (Ex) ve Fa diyez (F♯) notaları
d-) Aynı tuşta bulunan Fa çift diyez (Fx) ve Sol (G) notaları
e-) Aynı tuşta bulunan Sol çift diyez (Gx) ve La (A) notaları
f-) Aynı tuşta bulunan La çift diyez (Ax) ve Si (B) notaları
g-) Aynı tuşta bulunan Si çift diyez (Bx) ve Do diyez (C♯) notaları gösterilmiştir.

Piyanoda çift bemol almış ve aynı tuşta bulunan nota örnekleri:

Yukarıdaki resimde;

a-) Aynı tuşta bulunan Do çift bemol (C♭♭) ve Si bemol (B♭) notaları
b-) Aynı tuşta bulunan Si çift bemol (B♭♭) ve La (A) notaları
c-) Aynı tuşta bulunan La çift bemol (A♭♭) ve Sol (G) notaları
d-) Aynı tuşta bulunan Sol çift bemol (G♭♭) ve Fa (F) notaları
e-) Aynı tuşta bulunan Fa çift bemol (F♭♭) ve Mi bemol (E♭) notaları
f-) Aynı tuşta bulunan Mi çift bemol (E♭♭) ve Re (D) notaları
g-) Aynı tuşta bulunan Re çift bemol (D♭♭) ve Do (C) notaları gösterilmiştir.

Teorik Müzik Yazıları

Bu Blogda Ara