Müzik yazılarını kısaltarak, müzik içindeki aynı bölümlerin tekrar yazılmasını önleyen simgelerdir. Müzik parçası içindeki trafik akışını belirlerler. Ölçü tekrarı, dönüş (röpriz) işareti, dolap, senyö, koda (coda), da capo (D.C) başlıca dönüş işaretleridir.
Tekrar edilmesi istenen ölçünün peşi sıra yazılır. İki farklı kullanım şekli bulunur.
- Ölçü ile beraber istenilen tekrar sayısı kadar ölçünün peşi sıra yazılabilir. Resim a'da ilk ölçü 2 kere çalınır, tek ölçü tekrar işareti kullanılmıştır. Resim b'de ilk ölçü 3 kere çalınır, iki ölçü tekrar işareti kullanılmıştır.
- Ölçünün kaç kere çalınacağı ölçü tekrar işaretinin üstüne yazılabilir. Resim c'de ilk ölçü 6 kere çalınır.
İstenilen sayıda ölçünün tekrarı için kullanılabilir. Çift noktası kalın çizginin solunda ve sağında olmak üzere iki farklı röpriz işareti bulunur. Çift noktası solda olan röpriz işareti görüldüğünde; Çift noktası sağda olan türü varsa oraya, yoksa parçanın başına döner.
Resim a: İlk röpriz işaretinde 1. ve 2. ölçü tekrar eder ve sonrasında 3. 4. 5. ve 6. ölçü çalınır. İkinci röpriz işaretinde parçanın başına dönülür. Parça başından 1. ve 2. ölçü çalınır, ilk röpriz işareti tekrar uygulanır, 1. ve 2. ölçüler çalınır. Devamında 3. 4. 5. 6. ölçüler çalınır. İkinci röpriz işareti ikinci kez görüldüğünde uygulanmaz. Sırası ile ölçüler; 1,2,1,2,3,4,5,6 1,2,1,2,3,4,5,6 sırası ile çalınır.
Resim b: İlk röpriz işaretinde 1. ve 2. ölçü tekrar eder ve sonrasında 3. 4. 5. ve 6. ölçü çalınır. İkinci röpriz işaretinde resimde 2 ile gösterilen çift noktası sağda olan röpriz işaretine dönülür. 3. 4. 5. ve 6. ölçüler tekrar çalınır. Sırası ile ölçüler; 1,2,1,2,3,4,5,6,3,4,5,6 sırası ile çalınır.
İki Dolap Kullanımı: İlk dolap'tan röpriz işareti ile parçanın başına (varsa çift noktası sağda olan röpriz'e) dönülür. İkinci tekrarda, 1. dolap uygulanmaz ve 2. dolap'a geçilir.
Dolap işaretleri (3 dolap):
Üç Dolap Kullanımı: İlk dolap'tan röpriz işareti ile parçanın başına (varsa çift noktası sağda olan röpriz'e) dönülür. İkinci tekrarda, 1. dolap uygulanmaz ve 2. dolap'a geçilir. 2. dolap'tan röpriz ile parçanın başına dönülür. 1. dolap tekrar uygulanır ve parçanın başına dönülür. 4. tekrarda 3. dolap uygulanır ve parça devam eder.
Tek Senyö Kullanımı: Senyö işareti'nin olduğu yerden başa dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir. (Son, senyö'den sonra da olabilir.)
Senyö işareti (2 senyö):
İki Senyö Kullanımı: İkinci senyö işareti'nin olduğu yerden, birinci senyö'nün olduğu yere dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir.
Grup senyö işaretleri:
Grup Senyö Kullanımı: Senyö işaretleri numaralandırılarak gruplara ayrılabilir. İkinci Senyö 1'den, birinci senyö 1'e dönülür. İkinci senyö 2'ye kadar çalınır. İkinci senyö 2'den, birinci senyö 2'ye dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir.
Görüldüğü yerden başa dönülür ve son yazan yerde parça bitirilir. Son, D.C. al Fine yazısından sonra da olabilir. Önünde senyö işareti (veya işaretleri) varsa, parça sonu için, D.C. al Fine yazısı beklenir.
Görüldüğü yerden senyö işaretine dönülür ve son yazan yerde parça bitirilir.
Öneri Not: Öncesinde dönüş amaçlı senyö kullanımı, 2 senyö ile mükün olabilir ve D.S. al Fine'den ilk senyö'ye döner. Grup senyö kullanımlarında, D.S.(1 veya 2) al Fine şeklinde dönülmesi istenilen senyö grup'unun da belirtilmesi mümkün olabilir. Senyö kullanıldıktan sonra, dönülmesi istenen tek senyö'ye numara verilip, numara D.S.(numara) al Fine şeklinde de yazılabilir.
Koda işaretleri arasındaki ölçüler, dönüş işareti sonrasında 2. kere uygulanmaz. Her hangi bir dönüş işareti ile birlikte koda (coda) kullanılabilir.
D.C al Coda yazısının görüldüğü yerden başa dönülür. 2. tekrarda koda işaretleri arasındaki bölüm uygulanmadan, son yazan yerde parça bitirilir.
D.C al Coda:
D.S al Coda yazısının görüldüğü yerden başa dönülür. 2. tekrarda koda işaretleri arasındaki bölüm uygulanmadan, son yazan yerde parça bitirilir.
D.S al Coda:
Sadece D.C. dönüş işaretinin olduğu nota yazımlarının da olduğu bilinmeledir. Görüldüğü yerden başa dönülür ve yine Son yazan yerde parça bitirilir. Diğer D.C. dönüşlerinde olduğu gibi öncesinde dönüş işaretleri kullanılıp, son için D.C. dönüşü beklenir.
Ölçü Tekrar İşareti
Ölçü tekrar işareti:Tekrar edilmesi istenen ölçünün peşi sıra yazılır. İki farklı kullanım şekli bulunur.
- Ölçü ile beraber istenilen tekrar sayısı kadar ölçünün peşi sıra yazılabilir. Resim a'da ilk ölçü 2 kere çalınır, tek ölçü tekrar işareti kullanılmıştır. Resim b'de ilk ölçü 3 kere çalınır, iki ölçü tekrar işareti kullanılmıştır.
- Ölçünün kaç kere çalınacağı ölçü tekrar işaretinin üstüne yazılabilir. Resim c'de ilk ölçü 6 kere çalınır.
Dönüş (Röpriz) İşareti
Dönüş (röpriz) işareti:
İstenilen sayıda ölçünün tekrarı için kullanılabilir. Çift noktası kalın çizginin solunda ve sağında olmak üzere iki farklı röpriz işareti bulunur. Çift noktası solda olan röpriz işareti görüldüğünde; Çift noktası sağda olan türü varsa oraya, yoksa parçanın başına döner.
Resim a: İlk röpriz işaretinde 1. ve 2. ölçü tekrar eder ve sonrasında 3. 4. 5. ve 6. ölçü çalınır. İkinci röpriz işaretinde parçanın başına dönülür. Parça başından 1. ve 2. ölçü çalınır, ilk röpriz işareti tekrar uygulanır, 1. ve 2. ölçüler çalınır. Devamında 3. 4. 5. 6. ölçüler çalınır. İkinci röpriz işareti ikinci kez görüldüğünde uygulanmaz. Sırası ile ölçüler; 1,2,1,2,3,4,5,6 1,2,1,2,3,4,5,6 sırası ile çalınır.
Resim b: İlk röpriz işaretinde 1. ve 2. ölçü tekrar eder ve sonrasında 3. 4. 5. ve 6. ölçü çalınır. İkinci röpriz işaretinde resimde 2 ile gösterilen çift noktası sağda olan röpriz işaretine dönülür. 3. 4. 5. ve 6. ölçüler tekrar çalınır. Sırası ile ölçüler; 1,2,1,2,3,4,5,6,3,4,5,6 sırası ile çalınır.
Dolap İşaretleri
Dolap işaretleri (2 dolap):İki Dolap Kullanımı: İlk dolap'tan röpriz işareti ile parçanın başına (varsa çift noktası sağda olan röpriz'e) dönülür. İkinci tekrarda, 1. dolap uygulanmaz ve 2. dolap'a geçilir.
Dolap işaretleri (3 dolap):
Üç Dolap Kullanımı: İlk dolap'tan röpriz işareti ile parçanın başına (varsa çift noktası sağda olan röpriz'e) dönülür. İkinci tekrarda, 1. dolap uygulanmaz ve 2. dolap'a geçilir. 2. dolap'tan röpriz ile parçanın başına dönülür. 1. dolap tekrar uygulanır ve parçanın başına dönülür. 4. tekrarda 3. dolap uygulanır ve parça devam eder.
Senyö İşareti
Senyö işareti (1 senyö):Tek Senyö Kullanımı: Senyö işareti'nin olduğu yerden başa dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir. (Son, senyö'den sonra da olabilir.)
Senyö işareti (2 senyö):
İki Senyö Kullanımı: İkinci senyö işareti'nin olduğu yerden, birinci senyö'nün olduğu yere dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir.
Grup senyö işaretleri:
Grup Senyö Kullanımı: Senyö işaretleri numaralandırılarak gruplara ayrılabilir. İkinci Senyö 1'den, birinci senyö 1'e dönülür. İkinci senyö 2'ye kadar çalınır. İkinci senyö 2'den, birinci senyö 2'ye dönülür ve Son yazan yerde parça bitirilir.
D.C al Fine
D.C al Fine:Görüldüğü yerden başa dönülür ve son yazan yerde parça bitirilir. Son, D.C. al Fine yazısından sonra da olabilir. Önünde senyö işareti (veya işaretleri) varsa, parça sonu için, D.C. al Fine yazısı beklenir.
D.S al Fine
D.S al Fine:Görüldüğü yerden senyö işaretine dönülür ve son yazan yerde parça bitirilir.
Öneri Not: Öncesinde dönüş amaçlı senyö kullanımı, 2 senyö ile mükün olabilir ve D.S. al Fine'den ilk senyö'ye döner. Grup senyö kullanımlarında, D.S.(1 veya 2) al Fine şeklinde dönülmesi istenilen senyö grup'unun da belirtilmesi mümkün olabilir. Senyö kullanıldıktan sonra, dönülmesi istenen tek senyö'ye numara verilip, numara D.S.(numara) al Fine şeklinde de yazılabilir.
D.C al Coda
D.C al Coda:Koda işaretleri arasındaki ölçüler, dönüş işareti sonrasında 2. kere uygulanmaz. Her hangi bir dönüş işareti ile birlikte koda (coda) kullanılabilir.
D.C al Coda yazısının görüldüğü yerden başa dönülür. 2. tekrarda koda işaretleri arasındaki bölüm uygulanmadan, son yazan yerde parça bitirilir.
D.C al Coda:
D.S al Coda
D.S al Coda:D.S al Coda yazısının görüldüğü yerden başa dönülür. 2. tekrarda koda işaretleri arasındaki bölüm uygulanmadan, son yazan yerde parça bitirilir.
D.S al Coda:
Sadece D.C. dönüş işaretinin olduğu nota yazımlarının da olduğu bilinmeledir. Görüldüğü yerden başa dönülür ve yine Son yazan yerde parça bitirilir. Diğer D.C. dönüşlerinde olduğu gibi öncesinde dönüş işaretleri kullanılıp, son için D.C. dönüşü beklenir.
Merhablar, röprizde, resim b de ölçülerin çalış sırası şöyle: 1,2-1,2,3,4,5-3,4,5 olması gerekmez mi? Çok güzel bir yazı elinize sağlık çok teşekkürler!
YanıtlaSilDüzeltildi. Teşekkür ederiz.
Sil